Yurtdışında Et Yemek Caiz Mi?
Dünya globalleşiyor ve Müslümanlar yalnızca kendi ülkelerinde yaşamıyor artık. Milyonlarca Müslüman Avrupa’da Amerika’da veya dünyanın öteki ucunda Müslüman olmayan bir ülkede yaşıyor. Müslüman kardeşlerimiz geçimlerini yabancı bir ülkede kazanırken, İslam dininin şartlarına da dikkat etmek istiyor.
Özellikle yurtdışında yaşayanlar bölgelerinde bir Müslüman marketi olmadığı zaman alışverişte temkinle yaklaşıyorlar. Her ne kadar kuzu veya dana eti yemek olmasa da dinimizde hayvanın nasıl kesildiği önemli olduğu için kafalarında soru işareti oluşuyor. Ben de Türkiye’den Almanya’ya ilk geldiğimde nereden alışveriş yapabileceğime dair detaylı bir araştırmaya giriştim. Böylece yurtdışında et yemenin caiz olup olmadığına dair bilgi edinmek istedim.
Bu nedenle yurtdışında et yemek caiz mi konusunu merak edenler için detaylı bilgiye ulaşabilirler. Örneğin Avrupa’da yaşayan Müslümanlar ‘’Gayrimüslimlerin kestiği hayvan yenir mi?’’ veya ‘’helal kesim olmayan hayvan yenir mi’’ sorularının cevaplarını merak ediyorlar.
Yurtdışında et yemek caiz mi sorusuna cevap verebilmek için öncelikle gayrimüslimlerin (Ehl-i kitabın) kestiği et yenir mi sorusuna cevap vermek gerekir.
Gayrimüslimlerin Kestiği Et Yenir Mi?
Ehl-i Kitap Nedir?
Burada Ehl-i Kitap ile kastedilen grup açıklanmalıdır. Ehl-i Kitap gayrimüslim olsa da Allah’ın gönderdiği kitaplardan birine inananlardır. Bunlar İncil’e inanan Hristiyanlar, Tevrat’a inanan Yahudiler ve Kur’an-ı Kerim’de belirtilen Sabiilik ve Mecusiilik dinleridir.
Ehl-i Kitaplardan birine inananlar her ne kadar İslam dinine inanmasalarda tek bir Yaratan olan Allah’a inandıkları için bu şekilde tanımlamışlardır. Yani, tek bir yaradan inancı, vahiy ve peygamberlere olan inançları mevcuttur. Bu sebeple diğer dinlerden ayrılmışlardır ve Ehl-i Kitap olarak nitelendirilmektedirler.
Ehl-i Kitabın Kestiği Hayvanların Eti Yenir Mi?
Yurtdışında yaşayan Müslümanlar da hayatlarını İslam’a uygun bir şekilde yaşamak istiyor. Ne yazık ki, birçok insan konuya ilişkin bilmeden ve Kur’an-ı Kerim’i incelemeksizin yanıt veriyor.
Halbuki Kur’an-ı Kerim’de Yüce Allah ayetleriyle açıkça belirtmiştir:
“Bugün size temiz ve hoş şeyler helâl kılındı. Kendilerine kitap verilenlerin yiyecekleri size helâl, sizin yiyecekleriniz de onlara helâldir.” (Mâide, 5/5)
Yukarıdaki ayette açıkça belirtildiği üzere Müslümanlar Ehl-i Kitabın, yani hristiyan ve Yahudiler tarafından kesilen hayvanın etini yiyebilirler. Bu durumda dinen bir sakınca yoktur.
Önemli olan eti satanın kim olduğu değil, eti kesenin inancıdır. Eti kesen kişi Yaradana inanıyorsa o eti yemekte bir sıkıntı yoktur. Bir diğer deyişle yurtdışında satın aldığınız eti bir Hristiyan veya Yahudi kesmişse o eti yemek de Müslümanlar için bir sakınca yoktur.
Ayrıca eti kimin ve nasıl kestiği bilinmiyorsa şüpheden yola çıkarak haram olduğu sonucuna varılamaz. Söylentiler üzerinden kesin bir yargıya varılması doğru değildir. Haram olan yanlışlar yalnızca Kur’an-ı Kerim’de açıkça ayetlerle belirtilenlerdir.
Helal Kesim Et Nasıl Olmalıdır?
Bir diğer önemli soru ise bir etin helal kesim olabilmesi için gereken şartların ne olduğudur. Ancak bir etin kesim şekli Allah’ın buyurduğu şekilde kesilmişse helal olduğunu söyleyebiliriz. Peki, helal kesim etin şartları nelerdir?
1- Hayvanı Kesen Müslüman veya Ehl-i Kitaba inanan biri olmalı
“Bugün size temiz olanlar helal kılındı. Kitap verilenlerin (Ehl-i Kitap) yemeği size, sizin yemeğiniz de onlara helâldir” (Mâide, âyet, 5/5).
Yukarıdaki ayette açıkça belirtildiği üzere yalnızca bir Müslüman veya Ehl- Kitaba inananlar tarafından kesilen et helal kılınmıştır. Bu durumda Yahudi veya Hristiyan biri tarafından kesilen et helaldir ve yenilmesinde bir sakınca yoktur.
Allah Kur’an-ı Kerim’de Hristiyan ve Yahudileri müşriklerden ayrı tutmuştur. Çünkü onlar vahye, peygamberliğe ve Yaradan’a inanmaktadırlar. Bu nedenle kestikleri hayvanlar ve yaptıkları yemekler yenilebilir. Yalnızca domuz eti gibi haram kılınan etler buna dahil değildir.
2- Hayvan kesilirken Allah’ın adı anılmalı
Bir hayvanın etinin yenilebilmesi için o hayvanın kesildiği sırada besmele çekilmesi gerekmektedir. “Kesilirken üzerine Allah’ın adı anılmayan hayvanları yemeyiniz” (el-En’am, 6/121).
Ayette açıkça bildirildiği üzere bir hayvanın kesilirken Allah’tan başkası ilah anılmış olmamalıdır. Bazı özel durumlarda kesilen hayvanın yenilip yenilemeyecğine ilişkin olarak da sahih kaynaklarda şu hadisler bize yol göstermektedir.
Hz. Peygamber (s.a.v.): “Allah’ın adı anılarak, kanı akıtılan hayvanın etini yeyiniz”(Buhârî, Zebâih, 20) buyurmuştur. Ardından Hz. Aişe’den şöyle dediği nakledilmiştir: “Bir grup insan Allah Rasûlüne gelerek şöyle dediler: Bazı kimseler bize et getiriyor. Fakat biz, bu kesilen hayvanın üzerine Allah’ın adının anılıp anılmadığını bilmiyoruz”. Hz. Peygamber cevaben: “Üzerine besmeleyi çekip, ondan yeyiniz” buyurdular. (Buhârî, Zebâih, 21; İbn Mâce, Zebâih 4).
Bu hadislerden yola çıkarak İslam hukukçuları, hayvan kesilirken besmele çekilmesi hatırlanmış ise o halde besmele çekmek farzdır. Ancak unutulmuşsa dinen bir sorun olmaz. Eti yenilebilir. Buna karşı, Hanefilere göre bilerek besmele terk edilmiş ise artık o hayvanın eti yenmez. Kasten besmele terk edilmiş olur ve o hayvanın eti helal olmaz.
Şafi mezhebine göre ise; hayvan kesilirken besmele çekmek sünnettendir. Şafiler, ayetlerde haram kılınan durumların sınırlı olduğunu belirtmektedir. Buna göre yalnızca leş, akıtılmış kan ve domuz eti Kur’an-ı Kerim’de haram kılınmıştır. Besmele olmaksızın kesilen hayvanın etinin haram olduğu ayetlerle sabit değildir. Bu nedenle hayvan kesilirken besmele unutulsa da o hayvanın eti yenilebilir. Çünkü besmele sünnetten doğan bir şarttır.
3- Hayvan acı çektirilmeden ve şah damarı üzerinden kesilmeli
Kesilen hayvanın etinin Müslümanlara helal olması için kesim şekli çok önemlidir. İslam dininde özellikle hayvanların acı çektirilmeksizin kesilmesi en önemli hususlardan biridir. Onlar bizlere Yaradanın bir nimetidir. Biz nasıl ki Yaradan’dan merhametini istiyorsak, bizlere verilen bu nimetlerden merhametle faydalanmalıyız.
İslami usulle göre hayvan kesiminde bir diğer önemli faktör ise hayvanın şah damarlarından birisinin kesilmesidir. Hanefi mezhebine göre; hayvanın nefes ve yemek borusu ile iki şah damarı veya şah damarlarından birinin kesilmesi şarttır.
Ayrıca bıçakların hayvanın göremeyeceği bir yerde bilenmesi sünnettir. Böylece hayvanın kesildiğinden haberi olmaz ve korku duymaz. Bir diğer husus ise kesilecek hayvanın kıbleye döndürülerek kesilmesidir. Bu da Peygamber Efendimiz’in (s.a.v) sünnetlerinden biridir.
Son olarak önemle belirtilmeli ki, hayvanın bir uzvunu kopararak kesmek gibi acısını arttıran yöntemle kesinlikle dine aykırıdır. (İbn Nüceym, el-Bahr, VIII, 194) Bu nedenle acı çektirilerek kesilmiş hayvanın etinin yenmesi de hoş karşılanmamaktadır.
Şoklama İle Kesilen Hayvanın Eti Yenir Mi?
Değişen ve gelişen dünyamızda hayvanların kesim yöntemleri de ticari faaliyetler uğruna değiştirilmektedir. Binlerce tavuğun bir kümeste çim yüzü görmeksizin yetiştirildiği ve binlerce küçükbaş ve büyükbaş hayvanın süt emmeksizin aşılanarak büyütüldüğü bir dönemdeyiz. Artık hayvanlar seri üretim gibi yetiştiriliyor ve marketlere sunuluyor.
İslami usule göre, hayvanın şah damarlarının kesilmesi suretiyle işlemin gerçekleşmesi gerekmektedir. Ancak modern dünyamızda şoklama yöntemiyle hayvanlar önce öldürülüyor ardından etleri kesiliyor. Dinimizde hayvanın canlı iken kesilmesi büyük önem arz etmektedir. Çünkü aksi takdirde ölü hayvan kesilmiş oluyor. Bu durumda bu hayvanın eti caiz olmaz. Ölü hayvanın etinin kesilmesi dinimizce caiz değildir.
Yalnızca şoklama ile hayvan bayıltılmış ancak yaşıyorsa ve bu sırada boğazı kesilmişse caiz olur. Ancak unutulmamalıdır ki, bu durum önemli bir profesyonellik gerektirmektedir. Ne yazık ki, özellikle yurtdışında et yemek isteyen Müslümanlar aldıkları etin nasıl kesildiğini iyi araştırmaları gerekmektedir.
Sonuç Olarak Yurtdışında
Et Yemek Helal Mi?
Yurtdışında et yemek caiz mi diye merak eden Müslüman kardeşlerim için belirtmek isterim ki, et alışverişi yaptıkları marketin kesimi nasıl yaptıklarını öncelikle incelemelisiniz. Hristiyan veya Yahudi bir kişinin kestiği et Müslümanlara caizdir.
Ancak unutulmamalıdır ki, hayvanın nasıl kesildiği ve hangi yöntemin kullanıldığı da mühimdir. Bu nedenle şoklama yöntemi ile kesim yapanlar yerine küçük yerleşim yerlerinde alışveriş yapmanız daha uygun olabilir.
Ne yazık ki, bu konuda özellikle Avrupa’da fazlasıyla kulaktan dolma bilgi mevcut. Bu nedenle özellikle Kur’an ayetlerinden ve sahih hadislerden yola çıkarak bilgilendirme sağladım. Umut ediyorum ki, sorularınıza yardımcı olabilmişimdir. Aile ve çocuklarınızın et ihtiyaçlarını bu bilgilerden yola çıkarak yurtdışında et yemek caiz mi sorusuna cevap bulabilirsiniz.
Selam ve Dua İle…